z krajów zamorskich i nie przeciwdziałała upadkowi własnego rolnictwa. W ciągu dziesięciolecia 1876­1885 powierzchnia ziemi uprawnej w Anglii skurczyła się o 28%. Masy robotników rolnych powędrowały do kopalń i do fabryk w miastach lub za ocean.<br>Międzynarodowe kongresy rolnicze, zwoływane począwszy od 1889 r., dyskutowały sprawę międzynarodowego układu zbożowego, unii celnej europejskiej czy środkowoeuropejskiej. Projekty takiej unii wyszły najpierw ze strony Francuzów i Węgrów. Unia nie została zawiązana, ale znamienny był fakt, że z różnych stron domagano się jej utworzenia.<br>Sytuację opanowano dopiero pod koniec XIX w. Ceny ziemiopłodów zaczęły się podnosić. Dwie były tego główne przyczyny. Z jednej strony zmniejszyła