grupy. Grupa, która stanowiła centralny punkt w systemie Gumplowicza, nie została nigdy w dostateczny sposób określona. W stwierdzeniu, że jest ona "praelementem wszelkiego rozwoju społecznego i najelementarniejszym czynnikiem naturalnego procesu historii", zawarła się cała niezmienna treść z nią powiązana. Wszelkie natomiast bardziej szczegółowe charakterystyki różniły się między sobą, prowadząc do ustalenia się trzech zasadniczych przedstawień grupy. Były to: grupa ludzka, etniczna (rasa) i społeczna. &lt;page nr=86&gt;<br>&lt;tit1&gt;Grupa ludzka&lt;/tit1&gt;<br>Grupa ludzka jako cząstka świata natury. We wczesnej fazie działalności naukowej Gumplowicz identyfikował się z szeroko rozumianym nurtem naturalistycznym. Znamienne może być, że po raz pierwszy przedstawił swoje poglądy na istotę rozwoju społecznego podczas Zjazdu przyrodników