Naród jutrzejszy będzie z pewnością inny - pod wieloma względami - niż naród współczesny.<br>110. Są także narody, które dopiero kształtują się w naszych czasach. Jesteśmy w XIX i XX wieku obserwatorami interesujących i burzliwie przebiegających procesów narodowotwórczych, zwłaszcza w krajach Ameryki i Afryki. W wielu krajach tego obszaru (np. w Afryce) utrzymują się nadal bardzo silne więzi plemienne, oparte głównie na rzeczywistych lub domniemanych więzach krwi. Więzy takie są niekiedy mitologizowane, mają charakter quasi-sakralny i występują np. w postaci wiary w totemicznego praojca plemienia. Naród jest, co podkreślaliśmy, strukturą bardziej rozwiniętą, a jego tożsamość wyraża się przede wszystkim we wspólnocie kultury.<br>Droga