zakazom oznaczało, iż morderstwo zostanie dokonane. Psychiczne poddanie się nieustannej atmosferze grozy przyspieszało proces powolnego umierania. Przeciętny więzień rzadko miał okazję "filozofować". Sumował doświadczenia, obserwacje i refleksje tylko w rzadkich chwilach względnego spokoju. Nieczęsto był zdolny do analizy swej sytuacji, reakcji na tę sytuację i rozważań na temat hierarchii uznawanych wartości. Musiał działać na ogół spontanicznie i instynktownie, reagując bezpośrednio na aktualne wydarzenia, zagrażające w większym lub mniejszym stopniu jego istnieniu i mające wpływ na szansę przeżycia. Niemniej wśród tych więźniów, których wyniszczenie fizyczne nie doprowadziło jeszcze do poważnych zaburzeń psychicznych, spontaniczne zachowania wyrażały mniej lub bardziej uświadamianą hierarchię wartości, mniej