na jej beaute. Choć sam Palmiro Togliatti zachwycał się Lampartem i radził Viscontiemu, aby nie ulegał naciskom producenta i nie skracał filmu ani o minutę. Cóż, komuniści bez władzy mogli sobie pozwolić na bezinteresowną miłość do sztuki.<br>Przywiązanie do wartości związanych ze sztuką, do piękna - mówiąc w skrócie i uproszczeniu - wcale nie eliminuje winy, która ciąży na niej i na całym kultywującym ją świecie. Klimat utworów Viscontiego jest nieodmiennie tragiczny: naprzeciw siebie stają wartości istotne, z których nie można ot tak sobie zrezygnować. Wartości i oczywiście ludzie, którzy te wartości swym życiem afirmują, więcej - całe epoki, formacje społeczne, które stanowiły dla tych