samym rację społeczności przeciw własnemu fantazmatowi (Dr 224). Pozostało jednak dzieło, które było także konieczne, chociaż konieczne inaczej... Oto ostatnie słowa Henryka:<br>&lt;q&gt;HENRYK<br> (...) Zaraz.<br> To jeszcze nie wszystko.<br>Jeżeli mnie tu schwytano, to tam, tam daleko niech wzniesie się czyn mój&lt;/&gt; (Dr 224) Niech wzniesie się daleko - czyli w nas, widzach i świadkach! - aż do tragicznego poznania, które przynosi sztuka, co błoto przerabia w posągi.<br><br>&lt;tit&gt;DZIENNIK, CZYLI GOMBROWICZ DOBRZE UTEMPEROWANY&lt;/&gt;<br><br>&lt;q&gt;"Każda chwila jego istnienia miała tę zdolność, że mogła stać się ośrodkiem i osią całości jego istnienia&lt;/&gt;.<br><br>W roku 1953 Gombrowicz zaczął prowadzić dziennik. Jest on zarazem kluczem i koroną wszystkiego