to<br>staje się skansenem, anachronicznym systemem zamkniętych znaczeń,<br>nieczytelnych dla następnych pokoleń.<br> Kultura uniwersalna wyraża się jednak przez to, co partykularne i<br>konkretne. Polskość jest dla mnie tą przestrzenią, w której odczuwam,<br>myślę i oddycham. Nie przepadam za zbitką Polak-katolik, natomiast<br>bardzo lubię zbitkę katolik-Polak; pierwszy (i na wieczność) jest mój katolicyzm; przyjęcie<br>Objawienia poprzez Słowo Boże i wychowanie w Kościele, życie w pełni<br>Kościoła, które jednakże realizuje się w polskiej kulturze. Ma ona<br>swoje uwarunkowania, ma ograniczenia, okresy lepsze i gorsze. Wolno, a<br>nawet trzeba, je krytycznie rozważać. Niemniej warto zawsze pamiętać,<br>że każdy z nas, nawet mimowolnie