i czarny. Każde naruszenie negatywnej wolności jednostki powoduje natychmiastowy sprzeciw, a naruszenie to jest dość łatwe do wykrycia. Naturalnie wciąż mamy do czynienia z sytuacjami granicznymi, ale od tego jest prawo: w Stanach Zjednoczonych oglądamy nieustający festiwal prawnych debat i rozpraw dotyczących tego, czy minuta skupienia przed lekcjami szkolnymi narusza wolność sumienia. Sprawy te daje się - lepiej lub gorzej, ale zawsze - rozstrzygnąć w sądzie i wszystko staje się jasne do momentu, kiedy ktoś na nowo nie spróbuje sprawdzić, jak w danej dziedzinie zarysowana jest granica wolności negatywnej. Innymi słowy, idea wolności negatywnej prowadzi do rezygnacji z pilnego przypatrywania się temu, czy