nastąpiło pewnego rodzaju przeniesienie. Publiczność często odczytuje postać Pana Cogito jako postać poety Herberta, a on się przed tym nie broni.<br> Udział w opozycji antytotalitarnej, bezpośrednie zaangażowanie Herberta w historię przydaje odbiorowi jego poezji dodatkowego znaczenia. Ale też i jego wiersze z lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych wydają się bardziej bezpośrednio wyrażać historię w jej konkretach. Kultura jako "wielki i nieoceniony pośrednik" nie przestaje odgrywać w tej poezji roli zasadniczej. W Raporcie z oblężonego Miasta znajdujemy naraz wiersz 17 IX dedykowany Józefowi Czapskiemu, pisany w pierwszej osobie i bezpośrednio poświęcony wejściu wojsk sowieckich do Polski w roku 1939, i wiersz o wiecznej