motywacyjnego spowodowany niemożnością realizacji podstawowych celów wyznaczanych przez kulturę za pomocą środków konformistycznych, "ucieknie się do honorowego krwiodawstwa" (teoria Mertona?) Czy istotnie człowiek, który wychowywał się w środowisku przestępczym i który przyswoił sobie wzory zachowań, postawy i motywacje przestępcze, właśnie dlatego zerwie z wykolejonym środowiskiem, zacznie prowadzić uczciwe życie i zaadoptuje sieroty (teoria Sutherlanda)? Czy istotnie w rezultacie osłabienia kontroli społecznej ktoś może zostać ratownikiem górskim (teoria Hirschiego)? I czy, wreszcie, pod wpływem negatywnej reakcji społecznej można wejść w rolę altruisty (teoria naznaczania)? Wydaje się, że nie. Nie jest więc tak, jak utrzymywał Kwaśniewski, że w ramach istniejących teorii dewiacji można