miejskie 1292, na obecne miejsce przeniesiony na pocz. XV w. XIV-XVI w. prace wodne, związane z hodowlą ryb. 1445-1513 stolica księstwa zatorskiego, później starostwo niegrodowe i miejsce sejmików szlacheckich. Na wsch. od rynku gotycki kościół paraf. ok. 1393, wnętrze przebud, 1766, po II wojnie odsłonięto gotycką polichromię i zarysy pierwotnego sklepienia. <br>Ostrołukowy portal, brązowa chrzcielnica 1462, skrzydło gotyckiego tryptyku ok. 1470. Na krawędzi doliny Skawy odrestaurowany w latach sześćdziesiątych dwupiętrowy neogotycki pałac 1836 ( proj. F. M. Lanci), częściowo w murach zamku z XV i XVI w. Od 1951 Instytut Zootechniki PAN w Krakowie. 4 sale bogato zdobione neorenesansowymi sztukateriami