pierwsze jest zakresowo najszersze i przybiera przede wszystkim postać kategorii urbanizacji kultury. Najpełniej ujęcie to prezentują A. Pawełczyńska i W. Tomaszewska. &lt;page nr=19&gt; Rezygnując z przypomnienia w tym miejscu cech przyjętej metody postępowania badawczego i wskaźników stopnia urbanizacji, warto przytoczyć istotne z naszego punktu widzenia stwierdzenie.<br>"Nasilenie i przebieg procesów urbanizacyjnych wpływa zasadniczo na poziom i rodzaj potrzeb kulturalnych, kształtuje określone wzory zachowań kulturowych i staje się motorem przemian w dziedzinie społecznej świadomości".<br>Również A. Kłoskowska, wymieniając zasadnicze czynniki zróżnicowania kulturalnego, umieszcza wśród innych "stopień urbanizacji". Natomiast w pracy traktującej o zmiennych dystansu kulturalnego wyróżnia zmienną ekologiczną. Pomijając kwestię relacji między urbanizacją a