zbadać i ustalić, czy był to wojownik. Ottorino Bertolini wnosił z tego, że jednak nie każdy wolny był wojownikiem, gdyż niektórym materialny niedostatek nie pozwalał zaopatrzeć się w odpowiedni ekwipunek64. <br> Rozumowanie Bertoliniego trzeba odrzucić z dwóch powodów. Po pierwsze, rozdział 62 Liutpranda dotyczy każdego wolnego człowieka, którego wergeld ustala się zgodnie z prawem Longobardów. W tej sprawie kodyfikator wypowiedział się jednoznacznie i nie dopuścił żadnych wyjątków, na przykład ze względu na ubóstwo materialne. Po drugie, w rozdziale 83 edyktów Liutpranda ponownie występują "najmniejsi ludzie" jako ci, "którzy nie mają własnego domu ani ziemi" (minimi homines qui nec casas nec terras suas habent), a