dawne wierzenia, kulty i zwyczaje agrarne, mityczny obraz kosmicznego porządku świata. <br>Nowa wiara nakładała się na dawne wierzenia, splatając z magią. Zarówno jedna, jak i druga konstruowały obraz świata niepojętego i groźnego, który starano się zrozumieć i różnymi zabiegami oswoić. Jedna i druga dawały nadzieję na pomyślne rozwiązanie trudności, uniknięcie zmartwień i niepokojów. Pomagały żyć. Jeszcze teraz przenikanie się religii i magii jest widoczne w licznych przejawach ludowego katolicyzmu, a co dopiero w czasach dawniejszych. Proszono więc o deszcz, zaklinano zasiewy, jabłonki - by rodziły, starano się zapewnić pomyślność hodowli, czyniono różne zabiegi, by ochronić domostwo od ognia, wody i moru, oddalić