podporządkowywali sobie lub wchłaniali bogatsi i potężniejsi konkurenci. W bankowości, w przemyśle, w handlu wyrastały przedsiębiorstwa-olbrzymy. Doszły one z czasem do przekonania, że zamiast tracić siły na wzajemną walkę o rynki zbytu i źródła surowców, korzystniej będzie porozumieć się i wspólnie ustalić klucz podziału zysków. Tą drogą powstały wielkie zrzeszenia producentów.<br>Zrzeszenia takie zawiązywały się albo w drodze tzw. koncentracji poziomej, czyli horyzontalnej, gdy łączyły się przedsiębiorstwa pracujące w tej samej gałęzi produkcji (np. kartel węglowy reńsko-westfalski w 1895 r.), albo też w drodze tzw. koncentracji pionowej, czyli wertykalnej. Ten drugi wypadek zachodził wtedy, gdy wielkie przedsiębiorstwo jednoczyło wszystkie