wierzyli, że męczeństwo jest szczytem chrześcijańskiej doskonałości. Męczennik podążał śladami swego Mistrza, a jego śmierć wyrażała ową tożsamość między głową a członkami, co było kluczową zasadą Pawłowej nauki o Kościele. W przekonaniu wiernych męczeństwo było nie tylko śmiercią w Chrystusie, ale zmartwychwstaniem w Chrystusie. Męczennik uobecniał w sposób niemal sakramentalny Chrystusa ukrzyżowanego i uwielbionego. Wierzono, że w jego umęczonym ciele był obecny Chrystus, podobnie jak w chlebie eucharystycznym.<br>Wiarę w tak pojmowany ideał męczeństwa dobrze wyraża opis śmierci &lt;name type="person"&gt;św. Polikarpa, biskupa Smyrny&lt;/&gt;, pisany wkrótce po jego męczeństwie (ok. 156 r.). Zawiera on wyraźne aluzje do ofiary eucharystycznej: &lt;gap&gt;.<br>Wymownym, a zarazem głęboko