ze sobą skłóconych, z których żaden nie był w stanie narzucić swej przewagi pozostałym. Na uwagę zasługuje to, że za każdym razem zjednoczenie półwyspu przychodziło z zewnątrz. Pretensje zatem Rosji, również potęgi zewnętrznej, do zjednoczenia Bałkanów, czy raczej do ich podporządkowania sobie, nie są w długiej perspektywie historycznej czymś niezwykłym. Dekadencja Turcji w XIX w. spowodowała, że Bałkany stały się terenem penetracji różnych państw bliższych i dalszych: Austro-Węgier, Rosji, Włoch, Niemiec <page nr=68>, Francji, Wielkiej Brytanii. Najkonsekwentniej jednak do zastąpienia wycofującej się Turcji zmierzała Rosja. Miała oprócz siły militarnej dwa ważne wówczas atuty: wspólną z większością ludności bałkańskiej religię - prawosławie, i mocno