w tym starciu dwu Barbar wychodzi zatem w istocie konfrontacja między francuskim i niemieckim wzorem gatunkowym, wizją uniwersalnego i historycznego ładu świata, choć historyczność nie mogła tu zostać w pełni wyrażona wskutek ograniczeń uniwersalnego przecież gatunku. Po latach napisał Wężyk w liście do Józefa Kremera: &#132;Jeżeli ani ja, ani Feliński nie spełniliśmy założenia naszego, to nie nasza wina, ale wina przedmiotu". Uznając go jednak wciąż &#132;nader tragicznym" widzi, że dążenie do stworzenia scenicznego obrazu czasu nie mogło się powieść zarówno wskutek niewielkiej wiedzy ówczesnej, jak też właśnie naporu norm gatunkowych.<br> Można sądzić, że świadomość własnej podatności na wpływy niemieckich