z wyższością patrzono na Francję, która z tak znacznym opóśnieniem wzięła wreszcie przykład z Polski.<br>Już u schyłku XVI stulecia polscy rzecznicy tolerancji religijnej, rekrutujący się także z grona katolików, pisząc o edykcie nantejskim, zwykli byli go nazywać krótko i po prostu "francuską konfederacją".<br>Raz po raz wyrażano zdziwienie, iż Gallowie tak póśno zażyli "polskie lekarstwo". Anonimowy autor rozprawki O przyczynach i środkach zaradczych przeciw waśniom i niesnaskom w sprawach wiary pisał w 1596 roku, że gdyby nie uchwalona nad Wisłą konfederacja, "już dawno zapłonęłyby dla Polaków w Polsce takie stosy, jak we Francji dla Francuzów, a w Belgii dla Belgów