Grudzień nie został tu wyróżniony. Kolejni wrogowie - bo oblężenie i obrona ciągle trwa w czasie bardzo określonym i nieokreślonym jednocześnie - "Goci Tatarzy Szwedzi hufce Cesarza pułki Przemienienia Pańskiego / kto ich policzy", potwierdzają ciągłość historii, a jedyne, co się zmienia, to kolor sztandarów. Osamotnienie w nieszczęściu dotyczy wszystkich, zarówno obrońców Dalaj-Lamy, jak i Kurdów.<br> W tym wspólnym osamotnieniu w Dżumie Camusa rodzi się solidarność i wspólna walka. Jest to powieść o granicach i nie znających granic możliwościach człowieczeństwa. Camus-egzystencjalista nie znajduje żadnych rozwiązań poza człowieczeństwem samym. Zło i dobro, samotność i solidarność, śmierć i walka, zdrada i wierność nie są