szyszkami, o łuskach nasiennych zagiętych do środka. Oba podgatunki są bardzo podobne i ich odróżnienie, zwłaszcza w uprawie, jest często niemożliwe.<br>Wyst. - na rozproszonych stanowiskach w środk. i pd.-wsch. Polsce; poza tym w Rumunii, Słowacji i Ukrainie. Rezerwaty na Górze Chełmowej, pod Nową Słupią, w Majdowie k. Skarżyska, w Małej Wsi k. Grójca. Wym. i zast. - nieco mniejsze wymagania siedliskowe niż podgatunek nominatywny; rośnie na ogół szybciej, znosi boczne ocienienie, jest mniej podatny na raka modrzewiowego. W terenach zieleni jego zastosowanie i wartość nie różni się od podgatunku typowego. <br>- - Kórnik. Karłowa, bardzo gęsta odmiana, w kształcie spłaszczonej półkuli, zwykle szczepiona