znacznie powiększała po upadku Napoleona. Europa Środkowa, choć jeszcze w całości nie opanowana ("kto panuje nad Pragą, panuje nad Europą Środkową"), znalazła się niebezpiecznie blisko zasięgu ręki moskiewskiej. W jej garści znajdzie się dopiero po II wojnie światowej. Trzeci kierunek ekspansji rosyjskiej w Europie, południowo-zachodni, czyli Bałkany, blokowała Turcja.<br> Marsz na Bałkany rozpoczęła Rosja, całkiem logicznie, od zdobycia w 1699 r. na Turkach Azowa. Wiek osiemnasty przyniesie jej Krym i północne wybrzeża Morza Czarnego. Kolejnym celem jest oczywiście Konstantynopol. Nadając drugiemu swojemu wnukowi tradycyjne imię władców bizantyjskich - Konstanty - Katarzyna II pragnie widzieć w nim ich spadkobiercę, który zasiądzie na tronie