wyłonić kwestię prymatu celów. Gdyby atmosfera taka stała się powszechna, kontynentowi groziłoby wkrótce nowe niebezpieczeństwo, płynące z egzaltacji swojszczyzny, do czego skłonne są narody, które wiele przecierpiały.<br> Rozważania powyższe wysnułem z przeżycia wojennego, ale byłoby błędem twierdzić, że tylko ono jest motorem tych przemian, mających przyczyny o wiele bardziej złożone. Niemniej przeżycie wojenne zawiera w sobie jakby w skrócie dzieje ostatnich dziesiątków lat, wzbogaca się nagromadzonym materiałem, silniej niż inne przekształca człowieka - i dotyka nawet najmniej wrażliwych. Idźmy dalej. Czy utrata wiary wyczerpuje cały zakres zjawiska? Nie. Tołstoj swojemu bohaterowi każe wiarę utracić i znowu ją z powrotem odbudować. Pierre Bezuchow