składa się z czasu maszynowego i pomocniczego. Czynności związane ze sterowaniem wchodzą w skład czasu pomocniczego.<br> Zautomatyzowanie sterowania skraca wydatnie czas pomocniczy, natomiast wpływ automatyzacji na czas maszynowy (czyi czas skrawania) jest niewielki , i to tylko w niektórych przypadkach.<br> Ze względu na sposób sterowania obrabiarki można podzielić na następujące grupy:<br>Obrabiarki sterowane ręcznie - programem obróbki jest poddany obsługującemu w formie karty instrukcyjnej, będącej opisem procesu technologicznego. Wszystkie wymienione uprzednio czynności sterujące wykonywane są wówczas ręcznie, a czas ich trwania i dokładność obróbki zależy od kwalifikacji, zręczności, rutyny, a nawet stanu psychicznego pracownika.<br>Automaty - funkcje sterowania przejmuje zespół krzywek sterujących. Kształt krzywek