napływem urzędników obcych, szkołą, teatrem, muzyką, kolportowaniem niemieckich książek. Literatura i filozofia niemiecka docierały do młodzieży poprzez uniwersytety. Pokost niemiecki okazał się niegroźny w Galicji, gdzie nasyłani urzędnicy cudzoziemscy żenili się licznie z Polkami i polonizowali już w drugim pokoleniu.<br>Przemiany polityczne i obyczajowe warstw wyższych niemalże nie tknęły wsi. Pańszczyzna nie zelżała, spadł zaś na wieś nowy ciężar: służba wojskowa, która ciążyć będzie na chłopstwie jak zmora, wyrywając najtęższe fizycznie jednostki na poniewierkę, w obce kraje, zwykle na dziesięciolecia. Nastąpiły dwie ważne zmiany w życiu codziennym chłopa: rozpowszechnienie kartofla jako jednej z podstaw odżywiania - oraz silny wzrost spożycia wódki, z