jest profetą, zwróconym ku przeszłości" - pisał Fryderyk Schlegel. Nie stwarza podobnej szansy współczesność, pośród której się tkwi, bo jakże umysłem objąć jej chaos, zrozumieć i podnieść do wyważonej miary tragedii? Dla francuskich dramaturgów ważna była niezłomna pod tym względem postawa Wiktora Hugo: o konieczności osadzenia dramatu w historii pisał w Przedmowie do Cromwella, a powtarzał ten pogląd i wtedy, gdy tworzył dla teatru.<br>Materią dramatu powinna być historia. Bodaj żaden z romantycznych filozofów ani pisarzy nie sądził inaczej.<br>Także Mickiewicz. Wprawdzie ostrze kąśliwych słów z III części Dziadów: &lt;q&gt;&#132;wieleż lat czekać trzeba, nim się przedmiot świeży / Jak figa ucukruje, jak