czy ostatnio Wahadło Foucault Eco - realizują oba te modele jednocześnie. Model trzeci jest bowiem "meta-poziomem" modelu drugiego; najważniejszą jego cechę stanowi poszukiwanie kodu adekwatnego wobec współczesnej sytuacji epistemicznej. Jeśli więc w modelu drugim mieliśmy do czynienia z "próbami" poznawczymi, model trzeci proponuje pewien obraz bytu punktowanego jako nieliniowy, przypadkowy, akcydentalny. Najdoskonalszym przykładem takich prób "opanowania tempa" jest zjawisko nazywane literaturą cybernetyczną.<br>Pierwszy model ignoruje tempo współczesności, zajmując się tylko jego odbitym w biografii śladem. Dystansuje się wobec dylematów poznania, opowiada je co najwyżej "we własnych rytmach". Model drugi rejestruje wszechogarniający współczesność plan bezradności poznawczej, posiłkuje się rwanym rytmem chaotycznych poszukiwań