do wywnioskowania takiego a takiego twierdzenia z odpowiednio przyjętych aksjomatów. W naukach formalnych zmiana teorii nastąpić może przez zmianę dotychczasowych aksjomatów (np. geometria nieeuklidesowa różni się od geometrii Euklidesa tym, że odrzuca jeden z pewników tej ostatniej) lub przez zmianę dyrektyw inferencyjnych, reguł dotyczących sposobu wyprowadzania twierdzeń danego systemu z aksjomatów.<br> W naukach empirycznych struktura teorii naukowej jest odmienna, rozbieżne są też w pewnej mierze koncepcje uczonych w tej dziedzinie. Toczą się m.in. spory o rolę dwóch rodzajów zabiegów poznawczych splatających się przy konstruowaniu teorii empirycznej, a mianowicie: uzasadniania zdań teorii za pomocą wnioskowań redukcyjnych oraz wyjaśniania zdań stwierdzonych doświadczalnie