A już gorzej było z opinią "liberała" - - Sarmacki obskurantyzm był gatunkową cechą okolicznych dziedziców i dzierżawców dóbr, a polityczny ich horyzont ograniczał się do normalnej ugodowości i, co najwyżej, tradycyjnych utyskiwań na ciężary podatkowe... Co do tego nie miał pan Ksawery żadnych złudzeń; nie wprowadzały go w błąd nawet gorące animusze na pijatykach sąsiedzkich - w których czasem, choć rzadko, uczestniczył - gdzie krwiste, nabrzmiałe gęby obywatelskie ryczały z entuzjazmem pieśni: "Nie tak <hi rend="spaced">in illo tempore</> bywało...", a spocone łapy z pijacką fantazją imały się nieobecnej przy boku szabli, alias "karda" wszystko to na wspomnienie dawnych dobrych czasów "Najjaśniejszej Rzeczypospolitej naszej"... Na trzeźwo