względu na zewnętrzne cechy formalne określić dość wyraźnie moment jej poczęcia (por. rozdz. III, pkt 1). Pierwsi poeci humanistyczni pisali tylko po łacinie. Generacja Kochanowskiego jest dwujęzyczna (z pewnymi, ale mniej istotnymi wyjątkami).<br>Wzór antyku był zarówno szkołą, jak i przeszkodą w rozwoju poezji w językach narodowych. Szkołą, bo łacina antyczna dostarczała systemu tak w zakresie stylu, jak i przekonań o świecie. Przeszkodą, bo rozumowanie wedle schematu: "starożytni stworzyli piękności nieprześcignione" musiało prowadzić do powtarzania ujęć już znanych. Inaczej mówiąc: poeci, operując w materiale uznanym za zbiór zamknięty, musieli dokonywać zabiegu o charakterze kombinatorycznym, a ponieważ liczba sensownych kombinacji jest ograniczona