narodową właśnie historia i pamiątki dziejowe, czyli zabytki. To przez nie przywoływano przeszłość. To one kształtowały, obok literatury, świadomość historyczną.<br>Kraków, a wraz z nim Wawel, zyskał nową funkcję - duchowej stolicy wszystkich trzech zaborów. Miasto w tym czasie stało się celem nieustannych peregrynacji Polaków, którzy stając w jego murach, przeżywali autentyczną fascynację przeszłością, tutaj uczyli się historii ojczyzny, umacniali nieodpartą wiarę w przyszłe odrodzenie Polski. Na tej patriotycznej trasie pielgrzymowania rodaków szczególną rolę spełnił Wawel, miejsce wiecznego spoczynku polskich monarchów. Niebawem do pogrzebanych tutaj królów dołączyli bohaterowie narodowi - książę Józef Poniatowski i Tadeusz Kościuszko. Od tej pory (pogrzeb Poniatowskiego - 1817 r