surowej, bezkompromisowej pobożności. Dla zaciężnych chłopów szwajcarskich papież był jedynie i wyłącznie Namiestnikiem Chrystusa, a więc osobą niemal nadprzyrodzoną. Dla rzymian i w ogóle Włochów papieże byli nie tyle kapłanami, ile władcami o niejednokrotnie bardzo twardej ręce, nie tyle dysponentami łask nadprzyrodzonych, ile przedstawicielami takiej czy innej, najczęściej możnej rodziny, bogacącej się z racji osadzenia jej członka na papieskim tronie, i to czasami przy użyciu metod odległych od zasad moralności.<br>Decyzja papieska okazała się równie trafna, jak przewidująca. Nigdy żaden członek Gwardii Szwajcarskiej nie splamił się przekupstwem czy niewiernością. W ciągu kilku wieków w obronie życia papieży zginęło wielu gwardzistów.<br>Po 1870