szlacheckiej tradycji, która kazała mu grać rolę pana. Ale natychmiast wpada w nową sytuację, która - jak mówi - przyprawia mu gębę, to znaczy zmusza go do zachowania niezgodnego z jego życzeniami czy skłonnościami. A więc - czyni go innym, niż chciałby sam być czy chciałby siebie widzieć. Sekwencja zniewolenia i buntu, zakończonego bójką, "kupą" (czyli pomieszaniem wszystkich ról i wartości), powtarza się trzykrotnie. Jest to wyraźny sygnał, że mamy do czynienia z motywem budującym znaczenie powieści.<br>Po co jednak znalazły się w Ferdydurke wtrącone przedmowy i opowiadania? Co one znaczą? I w jakim są stosunku do głównej fabuły?<br>Żaden z krytyków nie postawił