jeńców - i właśnie tam, wśród zupełnego prymitywizmu, poniewierki i śmierci, zagarniającej kolejno jego współwięźniów - przeżywa wielkie przeobrażenie, wychodzi stamtąd pogodzony ze światem i wewnętrznie wolny. Dokonuje się to poprzez dotknięcie do losu człowieka w całej jego prostocie, przemijalności i bólu. Można rzec, że ocala go obecność sąsiada z barłogu - prostego chłopa, Płatona Karatajewa: sam jego równy oddech w nocy, jego pogodna rezygnacja, jego całkowita zgoda na wszystko, cokolwiek przyniesie dzień następny, są dla niego nowym i trudnym do nazwania doświadczeniem; może nazywa się to po prostu miłością bliźniego. Pierre idąc bosymi i zakrwawionymi nogami po grudzie zamarzniętych rosyjskich gościńców odkrywa, że