że ocaleli od represji hitlerowskich, była powodem cichej radości. Skala takiej radości była znacznie większa dla tych więźniów, których gestapo aresztowało zamiast żony czy męża, zamiast rodziców lub dzieci. W takiej sytuacji każde fizyczne cierpienie i każda forma udręki odbierana była jako czyn miłości, z pełną świadomością, że to wszystko, co najgorsze, byłoby udziałem kochanego człowieka.<br>Więźniowie w obozie dowiadywali się niekiedy o utracie ludzi najbliższych, o ich zdradzie lub o ich śmierci. Zdrada łamała wątłe siły psychiczne więźnia. Tę złamaną wiarę mogli odzyskać tylko dzięki głębokim obozowym przyjaźniom. Mogli ją też stracić całkowicie - brutalnie zdeptani w walce o obozowy byt. Rozpacz