Zamożność, sława dobrego gospodarza tudzież swoboda i wdzięk towarzyskiego obejścia mogły skutecznie zjednywać mu ludzi, choć mogły też być oceniane okiem zazdrosnej niechęci...<br>A już gorzej było z opinią "liberała" - - Sarmacki obskurantyzm był gatunkową cechą okolicznych dziedziców i dzierżawców dóbr, a polityczny ich horyzont ograniczał się do normalnej ugodowości i, co najwyżej, tradycyjnych utyskiwań na ciężary podatkowe... Co do tego nie miał pan Ksawery żadnych złudzeń; nie wprowadzały go w błąd nawet gorące animusze na pijatykach sąsiedzkich - w których czasem, choć rzadko, uczestniczył - gdzie krwiste, nabrzmiałe gęby obywatelskie ryczały z entuzjazmem pieśni: "Nie tak &lt;hi rend="spaced"&gt;in illo tempore&lt;/&gt; bywało...", a spocone łapy z