przed przybyciem białych piętnaście-dwadzieścia milionów Indian, w tym około ośmiuset pięćdziesięciu tysięcy na terenie obecnych Stanów Zjednoczonych. Jakże smutno wypada porównanie z 1910 rokiem, kiedy to w USA żyło zaledwie dwieście dwadzieścia tysięcy "zanikających Amerykanów". W ciągu sześćdziesięciu lat ich liczba wzrosła jednak do siedmiuset tysięcy, z tym że czterysta pięćdziesiąt tysięcy wegetuje w dwustu osiemdziesięciu czterech rezerwatach - od jednoakrowego w Strawberry Valley Rancheria w Yuba County, w Kalifornii, do potężnego rezerwatu Nawahów, dorównującego obszarem Zachodniej Wirginii.<br>Terytorium Ameryki Północnej zaludniało mniej więcej tysiąc plemion, szczepów i grup żyjących własnym życiem i najczęściej zwalczających zaciekle swych sąsiadów. Wykorzystując niemal powszechną