podziałów i zróżnicowań. Świadek kompetentny, bo urodzony w rodzinie wysokiego funkcjonariusza francuskiego w Hanoi i wychowany w Wietnamie - wyjaśnił nam tę sprawę. Francuzi dokonali rzeczywiście pewnych ujednoliceń w sferze administracji, prawa, systemu oświatowego, kilku dziedzin gospodarki. Generalnie jednak kierowali się zasadą wszelkich kolonizatorów: dziel i rządź! Toteż nie tylko nie czynili starań o zbliżenie między Laosem i Kampuczą a Wietnamem, lecz różnice i nieufności rozgrywali w interesach swego panowania. Ponadto pokroili Wietnam na trzy części: Tonkin na północy, Annam pośrodku i Kochinchinę na południu, starając się antagonizować je między sobą. W każdej z prowincji podsycali też waśnie między większością a mniejszościami, których