znaczeniu wiązało się z walką pomiędzy feudalnym światem szlacheckim, broniącym tradycyjnych przywilejów tronu i ołtarza oraz interesów wielkiej własności ziemskiej, a burżuazją, żądającą swobody gospodarki kapitalistycznej. Z drugiej strony walka poszła pomiędzy klasami posiadającymi, przede wszystkim burżuazją, a rosnącą klasą robotniczą.<br>Kolejnym, bardzo ważnym czynnikiem walki między stronnictwami było rozszerzenie czynnego prawa wyborczego, a zwłaszcza wprowadzenie głosowania powszechnego. Powiększenie liczby wyborców, powołanie do urn wyborczych nie tysięcy, ale setek tysięcy czy milionów osób, wymagało ze strony grup dążących do władzy innych zupełnie metod akcji wyborczej i w ogóle innej zupełnie taktyki.<br>Dawne fakcje i ugrupowania albo powoli przestawały istnieć, albo działały w ograniczonym