Maurera wydaje się płonna. Żyjemy w innym świecie i trudno przypuścić, że ktoś będzie dopatrywać się w germańskich lub słowiańskich instytucjach wiecowych prawzoru demokracji. Nie możemy patrzeć na przeszłość przez okulary Heinricha Brunnera, chociaż wiele jego interpretacji ostało się krytyce. Powrót do klasycznej koncepcji Gemeinfreien nie jest już możliwy. Nie da się też wskrzesić teorii wolnych królewskich. Na jej miejscu nie pojawiła się jednak jakaś nowa doktryna. Krytycy, którzy zweryfikowali negatywnie twierdzenia Heinricha Dannenbauera, Theodora Mayera i Karla Bosla, są zgodni, że za wyrazami liberi lub ingenui nie kryje się w źródłach jednoznaczna treść pojęciowa. Środowisko wolnych współplemieńców było społecznie zróżnicowane, przy