nikt. Armatorzy wskazują na fiskalizm państwa, który zmuszał ich do ucieczki pod obce bandery oraz do zamawiania statków w zagranicznych stoczniach. Jednak do tej pory nikt się nie pokusił, by przeliczyć, czy w rezultacie budżet państwa zyskał na tym, czy może stracił. A to powinno być punktem wyjścia dla wszelkich dalszych poszukiwań i ustaleń. Z drugiej strony nie można powiedzieć, że cała teraźniejsza żeglugowa bieda została spowodowana przez czynniki zewnętrzne - bessę na rynku i fiskalizm państwa. Kolejni szefowie firm armatorskich popełnili sporo błędów, które również odbiły się na kondycji rodzimych przedsiębiorstw żeglugowych. Zasadniczo wybierali między dwiema strategiami. Część decydowała się na