Po złożeniu przez rolnika wniosku rozpoczyna się postępowanie orzecznicze w KRUS, w którym lekarz rzeczoznawca lub komisja lekarska (w ewentualnym postępowaniu odwoławczym od orzeczenia lekarza rzeczoznawcy) ustala - w przypadku jednorazowego odszkodowania - stopień procentowy uszczerbku na zdrowiu oraz jego związek z chorobą zawodową. Ważna - dla ustalenia prawa do tego świadczenia - jest data powstania choroby zawodowej, bowiem aby nabyć prawo do jednorazowego odszkodowania, choroba zawodowa powinna powstać w okresie podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu.<br>Z praktyki KRUS wynika, że w decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej często brak jest daty lub okresu powstania tej choroby. W takich sytuacjach za datę powstania choroby zawodowej