badania. Psychologowie są (byli) przekonani, że osoba badana nie może poznać istoty postępowania eksperymentalnego, gdyż uprzedzona co do spodziewanych efektów, mogłaby zachować się niespontanicznie. Wiele eksperymentów z psychologii społecznej, z problematyki stresu psychologicznego utraciłoby swój sens - np. eksperyment Ascha czy Milgrama. Owe eksperymenty "decepcyjne" w mniej lub bardziej przemyślny sposób dezinformują osobę badaną, która, ulegając autorytetowi psychologa, wierzy mu i postępuje zgodnie z rozpisaną w tym scenariuszu rolą. To, że osoba badana narażona jest na dyskomfort psychiczny (przeżywa lęk, gniew, doznaje uczucia wstydu), że manipuluje się jej samooceną, że dezinformuje się ją co do jej poziomu przystosowania społecznego, inteligencji, zdrowia psychicznego