ta od początku ściśle związana była z działalnością muzeum. Klimat dla jej funkcjonowania był w tym czasie w Zakopanem wymarzony. Po pierwszym zachłyśnięciu urodą gór i przyrody tatrzańskiej, przychodzi czas na fascynację kulturą materialną i duchową. Róża Krasińska-Raczyńska z synem Adamem kolekcjonuje przedmioty sztuki ludowej. Podobnie Dembowscy, dla których dodatkowym polem badawczym staje się gwara. Wkrótce wydany zostaje pierwszy słownik. Władysław Matlakowski pisze znakomite "Budownictwo ludowe na Podhalu" oraz "Zdobienie i sprzęt ludu polskiego na Podhalu". Wreszcie w Zakopanem pojawia się słynny wówczas krytyk sztuki Stanisław Witkiewicz, dla którego sztuka i budownictwo Podhala stają się inspiracją dla stworzenia nowego stylu