pneumy&lt;/&gt;<br>Wyraźna ironia Herberta nie kieruje się jednak przeciw wartościom wiary, nawet nie przeciw religijnym dogmatom, ale przeciwko schematycznemu pojmowaniu ich, wyzyskiwaniu dla doraźnych celów, dla abstrakcyjnego upiększania świata.<br>Jeszcze jeden przykład owej ambiwalencji w traktowaniu spraw religii warto przypomnieć. Chociaż - moim zdaniem - nie jest on już "podejrzany". Spinoza chciał dosięgnąć Boga - &lt;q&gt;Pan Cogito opowiada o kuszeniu Spinozy&lt;/&gt; (rytuał wiersza) - i stało się, że dostąpił tego zaszczytu. Mógł otworzyć przed Nim swój filozoficzny umysł i duszę. Bóg słuchał go nieco roztargniony, pochwalił &lt;q&gt;geometryczną łacinę&lt;/&gt; i &lt;q&gt;symetrię wywodów&lt;/&gt;. Cóż mu jednak powiedział? Polecił troszczyć się o sprawy doczesne: o własne, drżące pokaleczone