szczegóły organizacji pracy, określając, ile klocków mógł posiadać warsztat. Każdy mistrz mógł dysponować tylko czteroma klockami, czyli ośmioma wzorami, jako że klocki rzezano z obu stron. Mistrzowskie formy tworzyli wykwalifikowani rzemieślnicy zarówno piernikarze (umiejętność rzeźbienia klocka obowiązywała przy składaniu egzaminu czeladniczego), jak i wykrawacze klocków kołtryniarskich, a być może i drzeworytnicy (Piwocki, 1953). <br>Rozpowszechnienie się pierników nastąpiło pod koniec XVIII w. Wtedy przestał obowiązywać zakaz ich sprzedaży pospólstwu. Piernik, przedtem należący do obowiązkowego wyposażenia apteczki szlacheckiego dworu, jadany jako przekąska po starce lub miodzie, stosowany jako lek w aptekach - stał się dobrem powszechnym. Jego cena spadała, ponieważ drogi miód można było