Niemcy, Francja, Wielka Brytania) tradycyjne sklepy samoobsługowe (supermarkety i małe sklepy detaliczne) znajdują się w fazie spadku. Natomiast specjalistyczne sklepy o dużych powierzchniach sprzedażowych, znajdujące się poza centrami miast, i sklepy dyskontowe są usytuowane w fazie wzrostu.<br>Tempo wzrostu różnych typów sklepów jest zróżnicowane. Hipermarkety rozwijają się bardzo szybko i dynamicznie w krajach południowej Europy (Hiszpania, Włochy, Grecja i Portugalia), a ich rozwój został zwolniony we Francji i w Niemczech mimo otwierania nowych hipermarketów we wschodnich landach.<br>W Wielkiej Brytanii zbliżona forma superstores także znajduje się w fazie stagnacji.<br>W Hiszpanii nastąpił w ostatnim czasie szybki wzrost liczby hipermarketów dzięki korzystnym