Niemców, ale również w ich świadomości temat jedności Europy po prostu nie istniał. Ten problem został definitywnie zamknięty. A Papież łamie tę zmowę milczenia. Z całą mocą łamie powszechnie przyjętą konwencję. Co jest najistotniejsze, to fakt, że taka decyzja Jana Pawła II płynie nie z tego, że watykański Sekretariat Stanu dysponuje lepszymi danymi niż analitycy wywiadu USA czy Francji lub że Papież jako człowiek, który osobiście doświadczył realnego socjalizmu, lepiej od innych dostrzega, że kolos ma gliniane nogi i powoli zaczyna upadać. Nie. Tym, co pozwala Papieżowi przebić się przez zasłonę Realpolitik, jest teologia. Dla Jana Pawła II znacznie ważniejsza jest