jesteś wieczna - mówi druga.<br><br> II<br><br>&lt;tit&gt;GOMBROWICZ I RZECZY OSTATECZNE&lt;/&gt;<br><br>Bohater Pornografii wybiera się razem ze swoim alter ego, Fryderykiem, na wiejską sumę i tam, spostrzegłszy grzeczną, stanowczą, nieodwołalną niewiarę swego towarzysza, doznaje wrażenia, że &lt;q&gt;"Kościół przestał być kościołem. Wdarła się przestrzeń, ale przestrzeń już kosmiczna, czarna, i to nawet nie działo się już na ziemi, lecz raczej ziemia przeistoczyła się w planetę zawieszoną we wszechświecie (...) byliśmy (...) gdzieś w kosmosie, zawieszeni z naszymi świecami i naszym blaskiem, i tam gdzieś w bezmiarach wyczynialiśmy te dziwne rzeczy ze sobą i pomiędzy sobą, podobni małpie, która by wykrzywiała się w próżni. Było to szczególne drażnienie