i związane z przyjętą strategią badawczą. Ważne jest zdanie sobie sprawy z faktu, że wszystko, co badacz w procesie badawczym będzie robił, podlega ocenie moralnej. Owa perspektywa aksjologiczna musi być zatem tą, która niejako w pierwszej instancji kwalifikuje wybory badacza jako dopuszczalne (z etycznego punktu widzenia) bądź jako niedopuszczalne. Racje etyczne muszą być racjami pierwszorzędowymi, muszą poprzedzać pozostałe - teoretyczne, metodologiczne czy praktyczne.<br><br>Zauważmy jeszcze, że działania badacza podlegają kwalifikacji etycznej dwukrotnie. Pierwszy raz, gdy jako uczony przeprowadza on badanie empiryczne, zorientowane na sprawdzenie hipotez teoretycznych za pomocą jakichś metod psychologicznych (o tym traktowała perspektywa aksjologiczna). Drugi raz zaś, gdy jako psycholog